هشت ماه پس از خروج کامل آمریکا از افغانستان و تخلیه هزاران شهروند افغان با پروازهای نظامی به آمریکا و کشورهای دیگر، اکنون بایدن، رئیسجمهوری ایالات متحده با درخواست بودجه تکمیلی از کنگره آمریکا خواست که برای ارائه اقامت دائم به پناهجویان افغان اقدام کند. این درخواست بایدن از کنگره در حالی انجام میشود که دولت او به دلیل خروج بیموقع نیروهای آمریکایی و نیز هرجومرج در روند تخلیه افغانها در ماه اوت ۲۰۲۱، مورد انتقاد شدید اعضای کنگره و ناظران قرار دارد.
به گزارش سیانان، بایدن اخیرا درخواست بودجه تکمیلی برای انجام کمکهای اضطراری به اوکراین را به کنگره آمریکا ارائه کرد. در متن این درخواست تعدیل قانون پناهندگی افغانها نیز گنجانده شده است. در صورت تصویب قانون جدید برای پناهندگی افغانها، پناهجویان افغان که در فاصله ۳۱ ژوئیه ۲۰۲۱ تا ۲۰ سپتامبر ۲۰۲۲ به آمریکا آمدهاند یا میآیند، میتوانند درخواست اقامت دائم بدهند؛ البته به شرط این که پیش از ارائه درخواست اقامت، حداقل یک سال در آمریکا زندگی کرده باشند. پناهجویان افغان که تاکنون به آمریکا رسیدهاند فقط یک ویزای بشردوستانه دوساله دارند و برخی کمکهای کوتاهمدت معیشتی دریافت میکنند.
پس از تسلط طالبان بر افغانستان، نیروهای آمریکایی در آخرین روز ماه اوت ۲۰۲۱ یعنی پانزده روز پس از سپردن افغانستان به دست طالبان، این کشور را ترک کردند. هرچند در ماه آوریل همان سال تصمیم بر آن بود که روند خروج نظامیان آمریکایی تا ماه سپتامبر ادامه یابد، اما دستور بایدن سبب شد که نیروهای آمریکایی میلیاردها دلار جنگافزار نظامی و نیز هزاران نفر از همکاران افغانشان را پشت سر بگذارند و کشور را ترک کنند.
حدود ۱۲۰ هزار نفر از شهروندان خارجی، نظامیان و غیرنظامیان افغان، با هواپیماهای نظامی آمریکا، بریتانیا، آلمان و دیگر کشورها از افغانستان خارج شدند، اما این تخلیه که با بی برنامگی و هرجومرج تمام همراه بود، انتقادهای شدید ناظران بینالمللی و نیز سیاستمداران آمریکایی را برانگیخت.
علاوه بر انتقادهای برخی سناتورهای آمریکایی از خروج زودهنگام نیروهای آمریکایی از افغانستان، رسانه اکسیوس در ماه فوریه اسناد جلسه داخلی کاخ سفید در ۱۴ اوت ۲۰۲۱ یعنی دقیقا چند ساعت پیش از سقوط افغانستان را منتشر کرد. این اسناد نشان میداد که دولت جو بایدن تا چند ساعت پیش از سقوط افغانستان نیز برنامه مشخصی برای تخلیه گسترده مردم از این کشور نداشته است و تا شب چهاردهم اوت در مورد مسیرهای انتقال تخلیهشدگان و سکونتگاههای موقتشان، تصمیم نگرفته بود. مت زلر، افسر پیشین سازمان اطلاعات آمریکا (CIA) در ماه فوریه به اکسیوس گفت: «ما وضعیت را از قبل تشخیص داده بودیم و در ۱۳ ژوئیه درخواست تخلیه همکاران افغانمان را از این کشور مطرح کردیم؛ اما دولت آمریکا تا ۱۴ اوت هیچ پاسخی به ما نداد.»
این بی برنامگی سبب شد که هزاران تن از افراد واجد شرایط که در معرض خطر طالبان قرار دارند در افغانستان باقی ماندهاند و هزاران نفر بدون ارائه اسناد و مدارک به آمریکا رسیدهاند. بیش از ۱۰ هزار نفر از افراد تخلیه شده از افغانستان، با گذشت بیش از هشت ماه هنوز در اقامتگاههای موقت مهاجران در ابوظبی، آلبانی و قطر ماندهاند و سرنوشت شمار زیادی از آنان مشخص نیست.
علاوه بر این، حاشیههای روند تخلیه از افغانستان نیز برای دولت بایدن دردسرساز شدند. حمله انتحاری گروه داعش به فرودگاه کابل که مرگ ۲۰۰ نفر ازجمله ۱۳ نظامی آمریکایی را در پی داشت، بایدن و دولتش را در مقابل موج عظیمی از انتقادها قرار داد. نمایندگان جمهوریخواه، بایدن را مسئول قتل ۱۳ نظامی آمریکایی دانستند و از بیاعتنایی او در مدیریت روند تخلیه ابراز انزجار کردند.
با این حال، به نظر میرسد دولت بایدن با ارسال پیشنهاد دادن اقامت دائم برای پناهجویان افغان به کنگره آمریکا تلاش میکند که نشان بدهد به وضعیت افراد تخلیه شده از افغانستان توجه میکند و به نحوی میخواهد این بدنامی را با دلجویی از افغانها جبران کند.
شاون ون دایور، بنیانگذار ائتلاف افغان اواک، در گفتوگو با سیانان از این درخواست بایدن در مورد تعدیل قانون پناهندگی افغانها قدردانی کرد و گفت: «این پیامی به دوستان افغان ما میدهد که فراموش نشدهاند و هشداری برای همه متحدان ما است که ما به وعدههای خود عمل میکنیم.» او افزود: «ما از حمایت کاخ سفید در درک اهمیت این قانون سپاسگزاریم.»
این در حالی است که پناهجویان افغان از کندی بیشتر در روند درخواست پناهندگیشان به آمریکا و کشورهای اروپایی پس از بحران اوکراین، شکایت دارند. این پناهجویان میگویند بحران افغانستان تحتالشعاع جنگ اوکراین قرار گرفته است.